موزه دکتر حسابی

موزه دکتر حسابی چند ماه پس از فوت دکتر حسابی، در اواخرسال 1371، و در منزل مسکونی او افتتاح شد. بنای خانه متعلق به سال1310 ه. ش‌، است‌. موزه در طبقه سوم و در ضلع غربی منزل دکتر حسابی ایجاد شده و مساحتی حدود 40 مترمربع دارد که شامل وسایل شخصی دکتر از جمله پوشاک، مسواک، عینک، شانه‌، خودکار، دفتر یادداشت و وسایل دست ساز ایشان‌، لوح تقدیر و مدارک تحصیلی و علمی، مدال‌ها و نشان‌ها، عکس‌های خانوادگی، اسباب بازی فرزندان و نوه‌ها، هدایای خانوادگی و... است‌. همچنین آثار تقدیمی به دکتر حسابی شامل تابلوی نقاشی، تابلوی خط‌، فرش و صنایع دستی همراه وسایل شخصی وتمام آثار تألیف و ترجمه شده وی به نمایش گذاشته شده است‌. بخش‌های فعال در منزل و موزه دکتر حسابی عبارتند از: بخش فرهنگی که وظیفه چاپ‌، جمع آوری، تدوین‌، تجدید چاپ و ترجمه آثار وی را بر عهده دارد. بخش تحقیقات علمی که درباره زندگی و آثار دکتر حسابی فعالیت میکند. بازدید از موزه در سه نوبت، با هماهنگی قبلی و حداکثر 25 نفر، به طور رایگان از ساعت 8 الی 16 امکان‌پذیر است‌. سید محمود حسابی درسال1281 ه. ش، در تهران متولد شد. پدر ومادر اوتفرشی بودند. در 17 سالگی لیسانس ادبیات و در 19 سالگی لیسانس زیست شناسی و پس از آن مدرک مهندسی راه و ساختمان را، از دانشگاه امریکایی بیروت، اخذ کرد. او در رشته‌های پزشکی، ریاضیات و ستاره‌شناسی به تحصیلات آکادمیک پرداخت و درسال 1924م، به پاس زحماتش‌، شرکت راه‌سازی فرانسوی از او برای تحصیل در مدرسه عالی برق پاریس دعوت کرد. هم‌زمان با تحصیل در رشته معدن در راه آهن برقی فرانسه نیز مشغول به کار شد. سپس، به دلیل روحیه علمی، به تحصیل و تحقیق در دانشگاه سوربن در رشته فیزیک پرداخت و درسال 1927 م، در 25 سالگی دانش‌نامه دکترای فیزیک خود را، با عنوان حساسیت سلول‌های فتوالکتریک، ارائه کرد. فعالیت‌های مهم وی در موضوعات علمی عبارتند از: اولین نقشه برداری علمی و فنی، رسم اولین نقشه نوین راه ساحلی سراسری بین بنادر خلیج فارس‌، تأسیس دارالمعلمین عالی سال 1306ه. ش؛ تأسیس مدرسه مهندسی وزارت راه و تدریس در آن درسال 1307ه. ش؛ تأسیس دارالمعلمین عالی سال 1307ه. ش؛ ساخت اولین رادیو در کشورسال1307ه. ش؛ تأسیس دانش سرای عالی و تدریس در آن سال1308ه. ش؛ ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی در ایران سال 1310ه. ش؛ نصب و راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران سال 1310ه. ش؛ تعیین ساعت ایران سال1311ه. ش؛ تأسیس اولین بیمارستان خصوصی در ایران به نام بیمارستان گوهرشاد به یاد مادرش سال 1312ه. ش؛ پیشنهاد تدوین قانون تأسیس دانشگاه تهران و دانشکده فنی سال 1313ه. ش؛ و ریاست آن تا سال 1315ه. ش، پایه‌گذاری مراکز تحقیقات راکتورهای اتمی دانشگاه تهران‌، تأسیس سازمان انرژی اتمی و عضو هیئت دایمی کمیته بین‌المللی هسته‌ای، تأسیس اولین رصد خانه نوین در ایران‌، و تأسیس اولین مرکز مدرن نصب ماهواره در شیراز. دکتر محمود حسابی به چهار زبان زنده دنیا (فرانسه‌، انگلیسی، آلمانی و عربی) مسلط بود و به زبان‌های سانسکریت‌، لاتین‌، یونانی، اوستایی، ترکی و ایتالیایی اشراف داشت‌. نشان اوینسیه دولالژیون دونور و نشان کوماندور دولالژیون دونور، بزرگ‌ترین نشان‌های فرانسه‌، به وی اهدا شده است‌. او تنها شاگرد ایرانی پروفسور اینشتین بود و با دانشمندان طراز اول دنیا نظیر شرودینگر، پورن‌، پل‌دیراک، نیلز و بوهر و فلاسفه‌ای چون آندره ژید و برتراند راسل ارتباط داشت‌. درسال 1990م، از سوی جامعه علمی جهانی در مقام مرد اول علمی جهان برگزیده شد و در کنگره 60 سال فیزیک ایران درسال1366ه. ش، به پدر فیزیک ایران ملقب گردید. دکتر حسابی در 12 شهریورسال 1371 ه. ش، در بیمارستان دانشگاه ژنو هنگام معالجه قلب بدرود حیات گفت‌. مقبره استاد، بنا به خواسته وی، در زادگاه خانوادگی و در شهر دانشگاهی تفرش قرار دارد.